Ốc nhồi là loại thực phẩm dễ chế biến, dễ ăn, nên được nhiều người ưa thích. Trước đây, loài ốc này sinh sản, phát triển nhiều ở điều kiện tự nhiên. Những năm gần đây, do biến đổi khí hậu, thay đổi điều kiện tự nhiên, một phần do bị bắt nhiều, nên loài ốc này ngày càng trở nên khan hiếm. Thế nhưng hiện nay, một số hộ dân ở xã Hòa Cuông (huyện Trấn Yên) đang có thu nhập khá từ nghề nuôi ốc nhồi ở ao, ruộng.
Vốn là người năng động, nhạy bén, anh Nguyễn Văn Thắng ở thôn 2 xã Hòa Cuông đã sớm nhận thấy được thị trường tiềm năng cũng như hiệu quả kinh tế của ốc nhồi. Vì vậy, năm 2017, anh Thắng tự mình lặn lội đến nhiều cánh đồng, các ao để bắt ốc. Từ số ốc tự nhiên bắt được, anh Thắng mang về nuôi thử nghiệm. Sau 3 tháng nuôi thử nghiệm, lứa ốc nhồi đầu tiên thành công. Anh Thắng nhận thấy đây là đối tượng con nuôi dễ tính, ăn tạp, lại ít bệnh dịch nên ngay sau đó anh đã mạnh dạn cải tạo hơn 4 sào đất sản xuất nông nghiệp của gia đình để nuôi ốc nhồi thương phẩm.
Anh Nguyễn Văn Thắng bộc bạch: “Với kinh nghiệm tích lũy được sau vài năm nuôi và nghiên cứu về ốc nhồi, gia đình tôi đã thực hiện nhân và nuôi thành công ốc nhồi giống, vừa để có nguồn giống bảo đảm chất lượng phục vụ nuôi ốc thương phẩm của gia đình, vừa xuất bán ra thị trường. Hiện nay, mô hình nuôi ốc của gia đình tôi cho thu nhập gần 150 triệu đồng mỗi năm”.
Cũng giống như nhà anh Thắng, mô hình nuôi ốc nhồi của anh Nguyễn Văn Kiên cùng thôn hay còn gọi là “Kiên ốc nhồi” đang cho thu nhập khá. Năm 2015 anh Kiên đã mua gom khoảng 10 kg ốc nhồi của người dân với giá hơn 1 triệu đồng và quyết định chuyển đổi nửa sào ruộng nước gần nhà sang nuôi ốc.
Anh Nguyễn Văn Kiên chia sẻ: “Nếu như trước kia đồng ruộng, ao hồ quê tôi lắm ốc nhồi thì lạ là sau này có lẽ môi trường không còn tốt, ao hồ ô nhiễm, đồng ruộng dùng nhiều thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ nên ốc nhồi hiếm dần. Ốc nhồi ngoài đồng, trong ao cứ thưa dần, trong khi đó ngoài chợ giá bán ốc nhồi cứ tăng. Tôi mới chợt nghĩ ra, tại sao không nuôi ốc nhồi. Nghĩ là làm luôn, tôi bắt tay vào kế hoạch nuôi ốc nhồi.”
Cứ như vậy, mỗi năm anh Kiên lại mở rộng thêm diện tích ao nuôi ốc. Đến nay, gia đình anh Kiên đã chuyển đổi toàn bộ 5 sào đất ruộng và ao quanh nhà để nuôi ốc. Ngoài ra, cơ sở của anh còn ươm nuôi sản xuất ốc giống để bán cho các hộ dân có nhu cầu nuôi trong khu vực. Mỗi năm trừ các chi phí đầu tư, mô hình nuôi ốc của anh cũng cho thu nhập trên 100 triệu đồng.
Ở xã Hòa Cuông (huyện Trấn Yên) hiện nay nghề nuôi ốc nhồi đã và đang được phát triển nhân rộng, từ 1 vài hộ nuôi thử nghiệm thì đến nay trên địa bàn xã đã có 17 hộ dân chuyển đổi các diện tích đất ruộng lúa, diện tích ao kém hiệu quả sang nuôi ốc. Ốc nhồi là đối tượng rất dễ nuôi và nguồn thức ăn khá phong phú, đa dạng, có thể là bèo tấm, rau mồng tơi, lá sắn, lá bầu, vỏ mít, dưa hấu… Ngoài thức ăn, nuôi ốc nhồi cần quan tâm đến chất lượng nguồn nước, phải đảm bảo không bị ô nhiễm và luôn duy trì mực nước từ 40 – 100 cm. Theo kinh nghiệm của các hộ dân thì nuôi ốc nhồi khó nhất là vào mùa đông, khi nhiệt độ xuống thấp có thể làm số lượng ốc chết hàng loạt. Ốc nhồi mùa đông dường như không hoạt động, lúc đó cần giảm lượng nước trong ao để ốc rúc xuống bùn trú đông, hoặc thả cây bèo lục bình xuống ao để giữ ấm cho ốc. Nếu thời tiết rét đậm, rét hại có thể che ni lông, bạt hoặc thắp điện để sưởi ấm. Với những thành công bước đầu, các hộ dân nuôi ốc trong xã đã liên kết với nhau, cùng học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm trong nuôi ốc, đến nay trên địa bàn thành lập được 2 tổ hợp tác nuôi ốc nhồi.
Hiệu quả từ nghề nuôi ốc nhồi đang dân được khẳng định trên mảnh đất Hòa Cuông. Điều đáng mừng là hiện nay một số nuôi ốc như anh Thắng, anh Kiên đã thực hiện được quy trình khép kính trong nuôi ốc, từ khâu thu trứng, ươm con giống và nuôi ốc thương phầm. Ốc nhồi nuôi sau 12 tháng là sinh sản và thời gian ốc nhồi sinh sản từ tháng 2 – 8 âm lịch. Một con ốc mẹ đẻ từ 5 – 6 ổ trứng/năm, thời gian ấp trứng từ 20 – 25 ngày, khi ấp phải luôn giữ cho trứng khô. Đối với nuôi ốc nhồi thương phẩm thì chú trọng nguồn nước, và cho ăn đầy đủ ốc sẽ lớn nhanh, nếu nuôi 2 vụ/năm, thì 1 sào nuôi thu lãi khoảng 50 đến 60 triệu đồng/năm.
Đ/c Phạm Văn Đạo – Chủ tịch UBND xã Hòa Cuông cho biết: “Hiện nay, sản lượng ốc thương phẩm của các hộ dân trong xã Hòa Cuông có đến đâu thì được thương lái hoặc các nhà hàng trong và ngoài huyện thu mua hết đến đó. Trong thời gian tới, chính quyền địa phương đang định hướng mở rộng nghề nuôi ốc nhồi, khuyến khích thêm các hộ dân chuyển đổi các diện tích ruộng trằm, trũng hoặc diện tích ao kém hiệu quả sang nuôi ốc. Đặc biệt, thực hiện liên kết trong chăn nuôi, khuyến khích thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã để tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm”.
Kỹ thuật nuôi ốc nhồi khá đơn giản, cách chăm sóc không quá phức tạp, chi phí thấp. Đặc biệt, đầu ra của mặt hàng này thường ổn định, đem lại lợi nhuận cao. Hy vọng rằng, thời gian tới nghề nuôi ốc nhồi sẽ được nhân rộng và có sự liên kết chặt chẽ giữa các hộ dân, sự quan tâm của chính quyền địa phương để góp phần mở thêm một hướng đi mới đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.
